από Άγη Βερούτη
δημοσιεύθηκε στο www.capital.gr
Ο απόηχος των τελευταίων ημερών είναι πως κατά τα φαινόμενα η κυβέρνηση έκανε τα προαπαιτούμενα για να λάβει έγκαιρα τη δόση (πιθανόν μερική καταβολή εκ των 31,5 δις ευρώ) και να κερδίσει τον ζητούμενο πρόσθετο χρόνο – την επιμήκυνση. Το θέμα, όμως, είναι τί θα κάνει με το χρόνο αυτόν;
Θα πιάσει τόπο η επιμήκυνση και θα ωθήσει τη χώρα στην τροχιά της ανάπτυξης, ή απλώς θα σπαταληθεί για να επιμηκύνει την αγωνία του αργού θανάτου της οικονομίας και της αποσύνθεσης του κοινωνικού ιστού; Πάμε για επούλωση της οικονομίας ή παραμένουμε στην τροχιά του «κατεστραμμένου κράτους» με την επαπειλούμενη κυβέρνηση εθνικής καταστροφής που θα ακολουθήσει αν ο Σαμαράς αποτύχει;
Πριν χρόνια (τότε που εργαζόμουν ως διοικητικός σύμβουλος για μεγάλες εταιρίες στο εξωτερικό), είχα την τύχη -ατυχία ίσως θα έλεγαν κάποιοι- να συμμετάσχω σε ένα αριθμό εξυγιάνσεων. Παρότι αυτές αφορούσαν εταιρίες, και όχι κρατικές οντότητες, θα τολμήσω ένα παραλληλισμό αναγνωρίζοντας ότι σε μια κρατική οντότητα η περιπλοκότητα του εγχειρήματος είναι σίγουρα πολλαπλάσια.
Ένα βασικό συστατικό μιας εξυγίανσης είναι ο επαρκής χρόνος υλοποίησης. Θεωρώ ότι ο χρόνος που δόθηκε με τα Μνημόνια Ι & ΙΙ ήταν ανεπαρκής, καθώς η ταχύτητα πραγματικής αλλαγής των δομών του ελληνικού κράτους αποδείχθηκε πολύ πιο αργή της προγραμματισμένης. Με το Μνημόνιο ΙΙΙ υπάρχει ελπίδα ο χρόνος να είναι επαρκής, αν και αυτο θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την υλοποίηση των αλλαγών στην οικονομία, στη λειτουργία και στο μέγεθος του κράτους που αντέχει η τσέπη του Έλληνα φορολογούμενου.
Δεύτερο βασικό συστατικό μια εξυγίανσης είναι η μεθοδολογία που ακολουθείται. Η εμπειρία δείχνει ότι η μια μοναδική μεθοδολογία που δοκιμάστηκε για δεκαετίες και έδωσε θετικά αποτελέσματα εξυγιανσεων, αποτελείται από 5 διακριτά βήματα:
0. Αλλαγή διοίκησης (Management change)
1. Αξιολόγηση θέσεως (Status assessment)
2. Παύση-κλάδεμα δραστηριοτήτων (Pruning)
3. Σταθεροποίηση (Stabilization)
4. Ανάπτυξη (Growth)
Αν σε εθνικό επίπεδο η αλλαγή διοίκησης είναι η εναλλαγή κυβερνήσεων, στις επιμέρους δραστηριότητες του κράτους (υπηρεσίες, οργανισμοί, ΔΕΚΟ, κλπ) δυστυχώς συχνότατα διοικούν ακόμη οι ίδιοι άνθρωποι που συνέβαλαν στον εκτροχιασμό των υπηρεσιών και οργανισμών, και διαμέσω αυτών στην σημερινή παρακμή της χώρας.
Χωρίς την αλλαγή διοικήσεων, οποιαδήποτε εξυγίανση είναι νομοτελειακά εκ των προτέρων καταδικασμένη. Ακόμη όμως και αν αλλάξουν οι επιμέρους διοικήσεις με παλαιοκομματικούς περιορισμένων ικανοτήτων ή χειρότερα ολοκληρωτικά ανίκανους όπως εκείνοι που στο παρελθόν μας κατέστρεψαν, το αποτέλεσμα θα είναι εξίσου καταστροφικό.
Το δεύτερο βήμα της αξιολόγησης της θέσης, πιστεύω ότι σε εθνικό επίπεδο έχει υλοποιηθεί από τα τρία Μνημόνια, όμως στις επιμέρους δραστηριότητες δεν έχει ξεκινήσει ούτε κατά διάνοια.
Η πλειονότητα των κρατικών δομών και οργανισμών λειτουργούν ανεξέλεγκτα. Αν δεν ξέρεις από πού ξεκινάς, η πιθανότητα να φτάσεις στον προορισμό σου είναι καθαρά θέμα τύχης.
Το τρίτο βήμα του κλαδέματος των επιζήμιων, άχρηστων ή απλά κοστοβόρων δραστηριοτήτων, χωρίς το απαραίτητο βήμα της αξιολόγησης, πιθανότατα να δημιουργήσει ακόμη περισσότερα προβλήματα εφόσον θα είναι αποτέλεσμα μαντικής τέχνης. Οι οριζόντιες περικοπές, δυστυχώς θα στεναχωρήσω κάποιους, δεν είναι μέρος μιας μεθοδολογίας μείωσης/παύσης επιζήμιων δραστηριοτήτων. Αν δεν ξέρεις πού πας, οποιοδήποτε μονοπάτι σε πάει εκεί.
Τα βήματα της σταθεροποίησης και ανάπτυξης έχει έννοια να τα δει κανείς μόνον εφόσον τα προηγούμενα βήματα προχωρούν. Αν και η οικονομία μας πνέει πλέον τα λοίσθια, δεν έχει έννοια να μιλήσουμε για «σχέδια μάρσαλ» και άλλα τέτοια τσιτάτα, όταν είναι προδιαγεγραμμένη η πορεία του χρήματος αυτού προς τις εστίες της διαφθοράς και της γραφειοκρατίας, εφόσον οι ίδιοι άνθρωποι που μας έφεραν εδώ που είμαστε, θα κληθούν να διαχειριστούν χρήμα με τον ίδιο τρόπο που το κατασπατάλησαν στο πρόσφατο παρελθόν και παρόν, με την ίδια αναποτελεσματικότητα που επέδειξαν ως τώρα.
Η χώρα χρειάζεται έγκαιρα πολυεπίπεδο Σχέδιο Εξυγίανσης, που δυστυχώς φαίνεται να μην υπάρχει. Η ανάγκη ύπαρξης κάθε επιμέρους δραστηριότητας του κράτους πρέπει να αξιολογηθεί σε μηδενική βάση, και να διατηρηθεί ή να διακοπεί. Οι άνθρωποι που σχεδίασαν και υλοποίησαν τις υπάρχουσες διαδικασίες και δραστηριότητες είναι οι πλέον ακατάλληλοι για να κάνουν αυτή την αξιολόγηση, πόσο μάλλον να βρουν τα λάθη σε αυτές!
Δυστυχώς, με παράδειγμα το επιτυχημένο πραξικόπημα των υπαλλήλων της Βουλής, που υπέρ διατήρησης των προνομίων τους ατιμώρητα εξεβίασαν και εβίασαν τη λειτουργία της Δημοκρατίας στη χώρα μας με τη σύμφωνη γνώμη κάποιων κομμάτων της αντιπολίτευσης, δεν φαίνεται καν να υπάρχει η πρόθεση να τεθεί ο Λεβιάθαν που ονομάζουμε ελληνικό κράτος σε δίαιτα, πόσο μάλλον να προχωρήσει στον συνολικό μετασχηματισμό κάθε δραστηριότητας – που καθορίζει μια αληθινή εξυγίανση.
Την πολυπόθητη εξυγίανση της χώρας, φευ, η σημερινή κυβέρνηση αποπειράται να την υλοποιήσει με τους ίδιους διεφθαρμένους ανίκανους που την έκαναν απαραίτητη, καινκαταφανώς χωρίς σχέδιο!
Αν δεν τους αντικαταστήσει άμεσα και δεν αποκτήσει υλοποιήσιμο πολυεπίπεδο Σχέδιο Εξυγίανσης σύντομα, βλέπω σε λίγους μήνες να περνάει στην Ιστορία ως αυτή που παρέδωσε τη σκυτάλη στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ με αξιωματική αντιπολίτευση Χρυσή Αυγή, κάτι που θα κάνει τα εγγόνια μας να ντρέπονται για όλους εμάς που οδηγησαμε την Ελλάδα σε απομόνωση, πείνα, λυντσαρίσματα και πολιτικές δικές. Και αν οι άνθρωποι συγχωρούν, η Ιστορία δεν το κάνει ποτέ.
Αυτό.
Ακολουθήστε τον Άγη Βερούτη στο twitter: @Agissilaos
agissilaos@gmail.com
Got something to say? Go for it!