από Αγγελική Μαυρομμάτη

δημοσιεύθηκε στο www.maga.gr

Γιατί επιτρέπουμε, και συχνά επιλέγουμε, να γινόμαστε ταμπέλες;

Μέρος των γιορτών είναι σχεδόν για όλους οι συναντήσεις. Άλλοι ανυπομονούν να βρεθούν με λίγους καλούς φίλους ή μονάχα με τα πολύ κοντινά τους πρόσωπα στο σπίτι και να περάσουν λίγο ποιοτικό χρόνο, άλλοι δεν σταματούν να μετρούν αντίστροφα τα λεπτά μέχρι την ώρα που δεν θα θεωρείται πλέον αγένεια να φύγουν και υπάρχουν και εκείνοι που περνούν τις γιορτές σε party και εκδηλώσεις με κόσμο που δεν είναι απαραίτητα συγγενείς ή φίλοι αλλά μέλη του ευρύτερου κοινωνικού τους κύκλου.

Και είναι συνήθως σε μία τέτοια εκδήλωση που έχουμε όλοι βρεθεί να απαντάμε σύντομα και περιεκτικά στο ερώτημα: «Τι κάνεις στη ζωή σου; Με τι ασχολείσαι;». Σε αυτό το σημείο οι περισσότεροι προσπαθούν να βρουν τις πιο αντιπροσωπευτικές λέξεις για να συνοψίσουν τη ζωή τους, παρουσιάζοντας, παράλληλα, όσο πιο ελκυστικά μπορούν την καθημερινότητα και τις επιλογές τους. Γιατί άλλωστε, κανείς δεν θέλει να αποτελέσει τον δυστυχισμένο ή αποτυχημένο του party που όλοι κοιτούν με λύπηση και συγκατάβαση. Αναρωτιέμαι όμως γιατί επιτρέπουμε, και συχνά επιλέγουμε, να γινόμαστε ταμπέλες;

Τα πρώτα χρόνια το πιο πιθανό είναι ότι το παραπάνω ερώτημα δεν απευθυνόταν απευθείας σε εσένα. Κατά πάσα πιθανότητα οι γονείς σου με περισσή χαρά, στις εκάστοτε συναθροίσεις, θα σχολίαζαν ότι είσαι γεννημένος δημοσιογράφος γιατί έχεις μεγάλο «στόμα» ή γιατρός γιατί έχεις αδυναμία στα χρωματιστά hansaplast που με μανία κολλάς σε οποιαδήποτε επιφάνεια. Στη συνέχεια, αφού έχεις κάνει τα πρώτα σου βήματα, κυριολεκτικά αλλά και μεταφορικά, ξεκινάει η λογική των κλίσεων.

Ο μικρός έχει κλίση στο ποδόσφαιρο, θα γίνει μεγάλος παίκτης. Η μικρή έχει κλίση στο χορό, μήπως να την γράφαμε μπαλέτο; Βέβαια πάει ήδη ζωγραφική και πιάνο και δεν μένει και πολύς χρόνος στο πρόγραμμα. Μέχρι που φτάνεις λύκειο και κορυφώνεται η πιο σοβαρή συζήτηση κατά την οποία γίνονται διαπραγματεύσεις για το ποια μαθήματα είναι το φόρτε σου και ποια οι αδυναμίες σου, ποια κατεύθυνση πρέπει να επιλέξεις και τι σπουδές να ακολουθήσεις. Αν υπάρχει βέβαια επιχείρηση ή γραφείο στο πλάνο, το οποίο και ενδέχεται να αναλάβεις, το μέλλον είναι συχνά προκαθορισμένο. Από εκεί που ξεκίνησες ως ο μικρός Γιωργάκης με το μεγάλο στόμα, πριν το καταλάβεις έχεις γίνει ο Γεώργιος τάδε επιχειρηματίας δεύτερης γενιάς.

Αν έφτασες ως εδώ με το σπαθί σου ή έστω με τη θέλησή σου, έχει καλώς. Τι γίνεται, όμως, αν στην πορεία δεν πρόλαβες να αναζητήσεις ποια πραγματικά είναι η δική σου κλίση; Αν επέλεξες καράτε αντί για μουσική επειδή βόλευε με τις ώρες των Αγγλικών; Αν έλεγες «ναι» στους συγγενείς, που από μικρό σου έλεγαν ότι μια μέρα θα γίνεις γιατρός και θα κάνεις τον παππού περήφανο, μέχρι που πίστεψες ότι πράγματι αυτό ήταν το όνειρό σου; Είσαι σίγουρος, λοιπόν, ότι στην επόμενη εκδήλωση που κάποιος άγνωστος θα σε ρωτήσει «Τι κάνεις στη ζωή σου;», η απάντηση και η ταμπέλα που επέλεξες ήταν όντως δική σου απόφαση;

Αν κοιτάξεις γύρω σου, θα συνειδητοποιήσεις ότι τα παραδείγματα ανθρώπων που έγιναν αυτό που είναι σήμερα, όχι μέσω επιλογών αλλά πρακτικής ή συγγενικής αναγκαιότητας, όσο απαρχαιωμένο και αν ακούγεται είναι πολύ περισσότερα απ’ όσο νομίζεις. Ο συμφοιτητής σου που δεν πέρασε εκεί που οι γονείς του ήθελαν και θα ξαναδώσει πανελλαδικές ή εκείνος που πέρασε, αλλά σκέφτεται να τα παρατήσει γιατί μόλις μπήκε στη σχολή συνειδητοποίησε ότι δεν είναι αυτό που του ταιριάζει, ή ακόμη και ο συνάδελφος στη δουλειά που σου έχει εκμυστηρευτεί ότι θα γινόταν μαθηματικός γιατί πραγματικά το αγαπούσε, αλλά κατέληξε οικονομολόγος σε μία εταιρεία γιατί είχε συγγενή στην ιεραρχία, είναι όλα επιβεβαίωση για τον ελληνικό κανόνα.

Το γεγονός, λοιπόν, είναι ότι έχουμε αφήσει τον κόσμο να μας προσδιορίζει με ταμπέλες. Έχουμε καταλήξει να μην είμαστε εγώ, εσύ και ο διπλανός, αλλά ο μελλοντικός δικηγόρος, η νοικοκυρά, ο υπάλληλος του δήμου, ο άνεργος πτυχιούχος, ο διευθυντής πολυεθνικής, ο καλλιτέχνης και ο αποτυχημένος μαγαζάτορας. Είμαστε ένα σύνολο ιδιοτήτων και χαρακτηρισμών που επιτρέπουμε στους άλλους να μας προσδίδουν χωρίς την παραμικρή αντίσταση.

Υπάρχουν, όμως, και αυτοί που δεν θέλουν να περιγράφονται με μία λέξη. Οι άνθρωποι που αρνούνται πεισματικά να στριμώξουν την προσωπικότητα και τα χαρακτηριστικά τους σε στενά κοινωνικά πλαίσια και ανακαλύπτουν τον εαυτό τους μέρα τη μέρα, δοκιμάζοντας, κάνοντας λάθη κι ανακαλύπτοντας τα σωστά. Ο Eckhart Tolle αναφέρει στο βιβλίο του «Η δύναμη του Τώρα»: «Σταμάτα να προσδιορίζεις τον εαυτό σου σε εσένα και τους γύρω σου και σταμάτα να ασχολείσαι με το πώς σε προσδιορίζουν οι άλλοι. Όταν σε προσδιορίζουν με ταμπέλες δεν περιορίζουν εσένα αλλά τους ίδιους, επομένως είναι δικό τους πρόβλημα. Όταν συναναστρέφεσαι με ανθρώπους, μην προβάλεις τον εαυτό σου ως ρόλο ή λειτουργία αλλά ως μοναδική παρουσία και ύπαρξη. Μην φοβάσαι. Μπορείς να χάσεις μόνο όσα έχεις, όχι όσα είσαι».

Για την καινούρια χρονιά, λοιπόν, εύχομαι σε όλους να βρουν τη δύναμη να απεκδυθούν τις ταμπέλες που η κοινωνία πασχίζει να επιβάλλει, να αφήσουν τα προσωπεία και τα επίσημα κουστούμια στην ντουλάπα και να απολαύσουν τη συντροφιά ειλικρινών σχέσεων φορώντας τα πιο άνετα βαμβακερά τους ρούχα.

Πηγή: maga.gr