από Δημήτρη Γκαλέτση

δημοσιεύθηκε στο www.maga.gr

Σε μια κρίσιμη καμπή της πορείας της Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, η φετινή χρονιά είναι αφιερωμένη στους Ευρωπαίους πολίτες, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Είκοσι χρόνια μετά την θεσμοθέτηση της Ευρωπαϊκής ιθαγένειας (Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση-1993) και με την ΕΕ να αποτελείται από περισσότερους από 500 εκατομμύρια πολίτες, στόχος της Επιτροπής είναι να γίνουν οι πολίτες περισσότερο ενεργοί και πιο συνειδητοποιημένοι αναφορικά με τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους ως «Ευρωπαίοι πολίτες».

Αλήθεια πόσοι από εμάς γνωρίζουμε τι ακριβώς σημαίνει να είμαστε πολίτες της ΕΕ, έχετε αναρωτηθεί ποτέ;

Σύμφωνα με το άρθρο 17(1) της Συνθήκης της Ρώμης, μετά την αναθεώρηση της Συνθήκης το 1993 και την Συνθήκη του Μαάστριχτ «Πολίτης της Ένωσης είναι κάθε πρόσωπο που έχει την υπηκοότητα ενός κράτους μέλους. Η ιθαγένεια της Ένωσης συμπληρώνει και δεν αντικαθιστά την εθνική ιθαγένεια.» Ο ίδιος ο Jean Monnet, ο «Πατέρας» της σημερινής ΕΕ, το 1952 είχε δηλώσει πως δεν είναι σκοπός τους η δημιουργία συμμαχιών μεταξύ κρατών, αλλά η ουσιαστική ένωση των ανθρώπων σε έναν κοινό Ευρωπαϊκό χώρο.

Το δικαίωμα του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι του κάθε πολίτη στην χώρα διαμονής του, η ελευθερία μετακίνησης χωρίς ελέγχους στα γεωγραφικά όρια της ΕΕ, η κατάργηση δασμών για τα προϊόντα και τις συναλλαγές μέσα στην κοινότητα, προγράμματα χρηματοδότησης για την παιδεία όπως το Erasmus, η προώθηση της ευκολίας μετακίνησης των εργαζομένων με το πρόγραμμα Leonardo da Vinci, δικλείδες ασφαλείας για τα δικαιώματα στις μετακινήσεις μέσα στην ΕΕ, όπως οι κανόνες των ταξιδιών και αποζημιώσεις σε περιπτώσεις κακής χρήσης των προσφερόμενων υπηρεσιών, και πολλά άλλα ακόμη τα οποία σήμερα είναι δεδομένα για όλους εμάς, είναι μερικά από τα προνόμια που απολαμβάνουμε ως μέλη της ΕΕ, αυτό όμως που πρέπει να αντιληφθούμε όλοι μας είναι ότι η ιδιότητα του ενεργού πολίτη είναι η ουσιαστική συμμετοχή στην χάραξη της ευρωπαϊκής πολιτικής αλλά και η συμμετοχή στην διαδικασία της λήψης των αποφάσεων.

Αυτή τη στιγμή στην ΕΕ διαπιστώνεται ένα χάσμα μεταξύ των πολιτών και των διαδικασιών που αφορά (όσο και αν αυτό μας ξενίζει) στην Ευρωπαϊκή πολιτική. Ζούμε σε μια κοινότητα που χαρακτηρίζεται από πολιτικές λιτότητας και ελλιπούς ενημέρωσης αναφορικά με αυτό το ζήτημα και είναι επιτακτική η ανάγκη, σήμερα περισσότερο από ποτέ, της εμβάθυνσης της προοπτικής της Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης σε όλα τα επίπεδα.

Σήμερα, πενήντα και πλέον χρόνια από τη δημιουργία της ΕΕ, είναι ακόμα νωρίς, δυστυχώς, για τους πολίτες να αντιληφθούν πλήρως την σημασία του «Είμαι πολίτης της Ευρώπης». Σε παλαιότερο άρθρο σχετικά με την Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση, αναφέρεται πως «η Ευρώπη είναι μια ήπειρος με μακραίωνη ιστορία σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, που είναι πιο πρόσφατη, συνεπώς η νοοτροπία των πολιτών, πρωτίστως, δύσκολα θα αλλάξει.».

Όμως, η προσδοκία των αξιωματούχων για τη χρονιά που μόλις ξεκίνησε, αφορά στη συμμετοχική δημοκρατία και στην πεποίθηση ότι πρέπει να ανταποκρίνεται στις σημερινές ανάγκες της ευρωπαϊκής δημοκρατικής διακυβέρνησης σε ολόκληρη την Ένωση, συμπληρώνοντας και ενισχύοντας την αντιπροσωπευτική δημοκρατία με την ουσιαστική συμμετοχή των πολιτών.

Πηγές πληροφόρησης και ενημέρωσης:
europa.eu/index_el.htm
ec.europa.eu/citizensrights
ec.europa.eu/solvit

Πηγή: http://maga.gr/2013/01/07/2013-evropaiko-etos-ton-politon/