Αναδημοσίευση αποσπάσματος βιβλίου «Πορεία προς τον φιλελευθερισμό» του Μάρκου Δραγούμη εκδόσεις Παπαζήση υπό την αιγίδα του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών

Η αγορά υπερτερεί της κάλπης για τους εξής λόγους: Ο αγοραστής αγοράζει κάθε μέρα προϊόντα μόνος του, ο ψηφοφόρος επιλέγει κάθε τέσσερα χρονιά μεταξύ δύο ή τριών μεγάλων πακέτων υπηρεσιών και μπορεί να «απολαύσει» την προτίμηση του μόνο αν την συμμερισθούν εκατομμύρια άλλοι. 0 καταναλωτής αντιθέτως δεν καταδικάζεται ποτέ σε αντιπολίτευση. Ο αγοραστής γνωρίζει συνήθως τι θέλει, συνομιλεί με τον παραγωγό πριν αγοράσει κάτι, ξοδεύει δικό του χρήμα, κρίνει το ώνιον αμέσως και αναζητεί ταχύτατα άλλον παραγωγό αν δεν μείνει ευχαριστημένος. Ο ψηφοφόρος ξέρει συνήθως τι δεν θέλει, σπανιότατα συναντά τον πολιτικό που είναι υπεύθυνος για το προσφερόμενο πακέτο, υποκύπτει συχνά στον πειρασμό να ψηφίζει — μια και δεν καταβάλλει ο ίδιος υλικό τίμημα — πολιτικούς που του υπόσχονται ότι θα διαθέσουν υπερ αυτού χρήματα άλλων, κρίνει την επιλογή του μετά μεγάλο χρονικό διάστημα και συχνά μένει «κοψοχέρης» για χρόνια έως ότου του δοθεί η ευκαιρία να προτιμήσει άλλο «πακέτο», δηλαδή άλλον πολιτικό σχηματισμό. Ο καταναλωτής προτιμώντας το φθηνότερο/καλύτερο προϊόν πιέζει τον παραγωγό να περιορίσει τα διοικητικά του έξοδα. Ο ψηφοφόρος που ζητάει παροχές αυξάνει την κρατική σπατάλη και γραφειοκρατία. Τούτο δεν είναι απαραίτητο να συμβαίνει. Ο Burke έλεγε ότι ο βουλευτής δεσμεύεται έναντι των εκλογέων του να ασκεί την κρίση του όχι να κάνει ό,τι του λένε. Στην οικονομία δεν υπάρχει παρόμοια «κρίση αντιπροσώπευσης».

Η αγορά λειτουργεί αποκεντρωτικώς, εφόσον διασπείρει χρήμα και δύναμη, αυτοδιορθώνεται με συνεχείς μικροκραδασμούς και προσελκύει άτομα τα οποία για να πλουτίσουν πρέπει να επινοήσουν νέους πρωτότυπους τρόπους εξυπηρετήσεως των συνανθρώπων τους. Η πολιτική συγκεντρώνει τη δύναμη σε λίγα χέρια, οι κρίσεις της – που δεν είναι πάντα «διορθωτικές» – παίρνουν ενίοτε οξύ διαιρετικό χαρακτήρα και αναδεικνύει συχνά άτομα με ιδέες μεγαλείου που επιχειρούν να καταδημαγωγήσουν διαβουκολήσουν και καθυποτάξουν τους συνανθρώπους τους. Το άτομο-ιδιώτης όταν σφάλλει βλάπτει κυρίως τον εαυτό του. Το άτομο-πολίτης συμπαρασύρει στις συνέπειες των επιλογών του και άλλους, αθώους του κρίματος. Η αγορά — αυτή η αποθέωση της πιο άμεσης δημοκρατίας που μπορεί κανείς να φαντασθεί — δεν απαιτεί από τους πολίτες να αλλάξουν πεποιθήσεις, να πιστέψουν στο Θεό ή να αναδιαπαιδαγωγηθούν. Αντιθέτως, στις χώρες όπου καταργείται η αγορά και αποθεώνεται η πολιτική, οι άνθρωποι βομβαρδίζονται καθημερινώς με παραινέσεις, συνθήματα και νουθεσίες…

Πηγή: e-rooster.gr