Γράφει ο Αθανάσιος Παπανδρόπουλος

Δημοσιεύθηκε στο www.europeanbusiness.gr στις 28 Νοεμβρίου 2013

Το να ασκείται από τα μέσα μαζικής επικοινωνίας κριτική στην γερμανική οικονομική, ευρωπαϊκή, κοινωνική και οποιαδήποτε άλλη πολιτική, είναι θεμιτό και επιβεβλημένο στις ανοικτές κοινωνίες.

Όμως, είναι δημοσιογραφικά απαράδεκτο να παρουσιάζεται ως είδηση μία συρραφή γεγονότων προσαρμοσμένων στην αποπληροφόρηση που συνειδητά επιδιώκει να κάνει ο δημοσιογράφος. Και εξηγούμεθα.

Την παρελθούσα Παρασκευή, εν μέσω άκρατης θριαμβολογίας, το ελληνικό κοινό επληροφορήθη ότι, σύμφωνα με το Δίκτυο Φορολογικής Δικαιοσύνης (Tax Justice Network), η Γερμανία είναι μέσα στα δέκα μεγαλύτερα κέντρα παραοικονομίας και όγδοος φορολογικός παράδεισος στον κόσμο. Κατά συνέπεια, επειδή στην χώρα αυτή κάθε χρόνο ξεπλένονται περί τα 30 δισεκατ. ευρώ, που προέρχονται από το οργανωμένο έγκλημα, οι Γερμανοί πρέπει να σιωπούν και, κυρίως, να μην κατηγορούν την Κύπρο, που στην ίδια κατάταξη κατέχει την 41η θέση.
Αυτή λοιπόν ήταν η είδηση, μέσω της οποίας ουσιαστικά οι συντάκτες της ήθελαν να μάς πουν ότι η Γερμανία έχει καθήκον να μάς δανείζει χωρίς να βγάζει άχνα. Ας δούμε, όμως, τα πραγματικά γεγονότα και την είδηση, όπως αυτή προκύπτει από τα στοιχεία που την συνθέτουν.

Ποιο είναι αυτό το Δίκτυο που αξιολογεί τις χώρες-φορολογικούς παραδείσους; Πρόκειται για μία μη κυβερνητική οργάνωση που ιδρύθηκε στο Πόρτο Αλλέγκρε από ακτιβιστές κατά της παγκοσμιοποιήσεως, με επικεφαλής τον Τζων Κρίστιανσεν, αγνώστων λοιπών στοιχείων, ο οποίος ασχολείται αρκετά χρόνια τώρα με τους φορολογικούς παραδείσους που κυρίως λειτουργούν υπό βρεταννική επιρροή.

Δεδηλωμένος σκοπός της μη κυβερνητικής αυτής οργανώσεως, πέρα από τα ευχολόγια περί καταπολεμήσεως της φοροδιαφυγής –και, όλως παραδόξως, όχι του οικονομικού εγκλήματος– είναι να αποδεικνύει ότι για την παγκόσμια φοροδιαφυγή δεν ευθύνονται τόσο οι μικρές χώρες-φορολογικοί παράδεισοι (Νησιά Κέϋμαν, Μπαρμπέϊντος, κ.α.) όσο οι αναπτυγμένες μεγάλες χώρες, οι οποίες, κατά το Δίκτυο, είναι και οι κύριες πηγές της φτώχειας που επικρατεί στις αναπτυσσόμενες χώρες.

Στην βάση λοιπόν του σκοπού αυτού, η έρευνα του Δικτύου Φορολογικής Δικαιοσύνης δεν αναζητά τα αίτια της φοροδιαφυγής και της διαφθοράς, αλλά επιδιώκει να αποδείξει αυτό που είναι ο εκ των προτέρων σκοπός της υπάρξεώς της. Με άλλα λόγια, για τον κ. Κρίστιανσεν και τους συνεργάτες του, ο κλεπταποδόχος δεν ευθύνεται για την φύλαξη και αξιοποίηση κλοπιμαίων γιατί υπάρχει ο κλέπτης. Εκπονείται έτσι ο Δείκτης Χρηματοοικονομικής Μυστικότητος (Financial Secrecy Index), ο οποίος συνδυάζεται με τον Δείκτη Παγκοσμίου Κλίμακος Βάρους (Global Scale Weight), για να προκύψουν οι Διεθνείς Σκιώδεις Περιοχές. Προκύπτει έτσι ο Δείκτης Χρηματοοικονομικής Αδιαφάνειας, με ανώτερο βαθμό αδιαφάνειας το 100, ο οποίος εκφράζει πόσο διαφανείς είναι σε μία χώρα οι αποκαλούμενες «εξωχώριες» δραστηριότητές της.

Από την άποψη αυτή, η κατάταξη που πραγματοποιείται δεν αφορά τον Δείκτη Μυστικότητας ή Αδιαφάνειας, αλλά το ύψος των εξωχωρίων συναλλαγών. Ευλόγως δε γίνεται αυτό, στο μέτρο που οι υπεύθυνοι δεν θέλουν να δείξουν πού υπάρχει η μεγαλύτερη αδιαφάνεια, αλλά πού διακινούνται τα περισσότερα κεφάλαια.

Στο επίπεδο αυτό, η Γερμανία κατέχει την όγδοη θέση στον κόσμο, με δείκτη διαφάνειας 57 και παγκόσμιο ειδικό βάρος 4%. Σε σύγκριση με το αντίστοιχο ειδικό βάρος των ΗΠΑ (22%), του Ηνωμένο Βασιλείου (18%) και του Λουξεμβούργου (12%), η Γερμανία αντιπροσωπεύει μικρό ποσοστό και, από πλευράς διαφάνειας, ο δείκτης της είναι αισθητά ανώτερος από τους αντίστοιχους για τις Νήσους Νήσων Κέϊμαν (82), τις Σεϋχέλλες (85), τα Μπαρμπέϊντος (81), τον Μαυρίκιο (80), τις Βερμούδες (80), τις Μπαχάμες (80). Όσον αφορά στην Κύπρο, βρίσκεται στην 41η θέση, με δείκτη διαφάνειας 52 και ποσοστό συμμετοχής στο διεθνές ξέπλυμα χρήματος κάπου 0,3%. Αυτό το τελευταίο ποσοστό για την Κύπρο αντιπροσωπεύει ποσό όχι μακρυά από τα 2,6 έως 3,0 δισεκατ. δολλάρια ετησίως, για δε την Γερμανία δέκα και πλέον φορές παραπάνω –αλλά και με υπερδεκαπλάσιο του κυπριακού πληθυσμό.

Σε γενικές γραμμές, πάντως, η έκθεση του Δικτύου κάνει λόγο για 1 έως 1,6 τρισεκατομμύρια δολλάρια βρώμικο χρήμα που κυκλοφορεί παγκοσμίως κάθε χρόνο και το 75% από αυτό το τελευταίο διακινείται στον αγγλοσαξωνικό κόσμο –που, ως γνωστόν, κατέχει και τα χρηματοοικονομικά πρωτεία στον κόσμο. Εξάλλου, δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής μας ότι η χρηματοπιστωτική κρίση του 2007 τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής είχε ως αφετηρία και στην ευρωζώνη επεκτάθηκε μέσω της Ελλάδος.

Έτσι, στις σημερινές συνθήκες, ο αγγλοσαξωνικός κόσμος –στον οποίο είναι «παρκαρισμένα» κάπου 25 τρισεκατομμύρια δολλάρια– έχει κάθε λόγο να συμβάλει στην νομισματική αποσταθεροποίηση της ευρωζώνης, αξιοποιώντας ταυτοχρόνως και τις διαφωνίες που υπάρχουν στους κόλπους της μεταξύ Γερμανίας και Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στο θέμα της τραπεζικής ενώσεως. Στο πλαίσιο αυτό, το Δίκτυο υπενθυμίζει ότι η Φρανκφούρτη έχει πίσω της 450 χρόνια ιστορίας ως πανίσχυρο χρηματοοικονομικό κέντρο –τίτλο που σήμερα φιλοδοξεί να διεκδικήσει από το Λονδίνο.

Τούτων λεχθέντων, ποιο είναι το πρόβλημα των γερμανοφάγων στην Ελλάδα; Το ότι στην χώρα του Γκαίτε διακινούνται 40 δισεκατ. δολλάρια υποτιθέμενο «βρώμικο χρήμα», ή ότι στα εξωχώρια κέντρα βρίσκονται 160 δισεκατ. ευρώ Ελλήνων «καταθετών» για τα οποία ουδείς κάνει λόγο; Ή μήπως και γι αυτό φταίει η κυρία Μέρκελ;

Πηγή: European Business Review