Γράφει ο Γ. Κ. Στεφανάκης

Δημοσιεύθηκε στην Εστία στις 28 Δεκεμβρίου 2013

Ι. Η χώρα μας γονάτισε υπό τα πλήγματα ανορθολογισμού. Εάν η ορθοφροσύνη δεν αποκατασταθεί η χώρα δεν θα σηκωθεί (!!!).

Προ δεκαπενταετίας κυριαρχούσε στο Χρηματιστήριο φρενήρης κερδοσκοπία. Η, τότε, πολιτική ηγεσία βαυκαλιζόταν πως επρόκειτο για δημοψήφισμα των αγορών υπέρ ημών. Πως έτσι η Ελλάς εντασσόταν δικαιωματικά όχι απλώς στην Ευρωζώνη. Αλλά (άκουσον-άκουσον) στον σκληρό πυρήνα του ευρώ (!!!). Όμως η οπτασία είναι στιγμιαία. Άρχισε (1999) η πτώση. Και τότε στην υπηρεσία της σβησμένης οπτασίας επινοήθηκαν (κυρίως) τα «μετοχοδάνεια». Μ’ επικεφαλής τον κρατικό τραπεζικό βραχίονα, καθιερώθηκαν δάνεια που χορηγούσαν οι τράπεζες προς βασικούς μετόχους εισηγμένων εταιρειών. Αυτό δε προς πλασματική στήριξη των αντιστοίχων μετοχών τους. Αλλά, βέβαια, με τέτοια τεχνάσματα οι αγορές δεν χειραγωγούνται. Το Χρηματιστήριο γκρεμίσθηκε. Οι αφελείς κατεστράφησαν. Οι πιστώτριες των μετοχοδανείων τράπεζες υπέστησαν ζημιές σεισμικές. Η αφετηριακή προσημείωση διάλυσις του τραπεζικού συστήματος είχε, τότε, εγγραφεί (!!!).

Την αυτή εποχή τέθηκε επί τάπητος το κοινωνικοασφαλιστικό σύστημα. Κλήθηκε ο καθηγητής Σπράος. Υπέδειξε την ορθολογική τομή. Η αντίδραση υπήρξε ομαδική. Προβλήθηκε η προστασία των κεκτημένων. Κατασκευάσθηκε μύθος. Ότι, δηλαδή, χώρα της Ευρωζώνης δεν πτωχεύει. Ότι τα εκδιδόμενα ομόλογα της είναι ευρωπαϊκής περιωπής. Κατά συμπέρασμα, η Ελλάς, απεριορίστως θα μπορούσε να φουσκώνει τον καταναλωτικό της δανεισμό.

Ο μύθος εξανεμίσθηκε. Οι τράπεζες τινάχθηκαν στον αέρα. Οι μεγαλύτεροι τραπεζίτες έφυγαν ( Crédit Agricole, BNP, Société Général Amex κ.ο.κ.). Η Ελλάς γονάτισε. Έμειναν απλήρωτα τα ομόλογα της.

ΙΙ. Αντιμετωπίζεται απελευθέρωση των πλειστηριασμών. Προβάλλεται η ανάγκη περιορισμού τους. Αυτό προς διασφάλιση, λέγεται, της κατοικίας του βιοπαλαιστού. Πρόκειται (και πάλι) περί μύθου. Ο βιοπαλαιστής δεν κινδυνεύει. Ουδείς ενδιαφέρεται ν’ αγοράσει, σήμερα, αστικά ακίνητα στην Ελλάδα. Άρα όποιοι περιορισμοί επιβληθούν θα επιτείνουν την στρέβλωση της κτηματαγοράς. Θα επαναληφθεί, άρα, ότι συνέβη με την πλασματική αξία των μετοχών. Είναι υπογραμμιστέο: η συνολική αξία των χρηματιστηριακών τίτλων ανήλθε το 1999 σε δρχ. 74 τρίς ήτοι 217.168 δίς ευρώ. Σήμερα η αυτή αξία είναι κάτω των 70 δίς. Ακόμη: μόλις έσκασε η χρηματιστηριακή φούσκα του 1999, εντός ωρών, χάθηκε αξία περί τα 160 δίς ευρώ και για να γίνει αντιληπτή η βαρύτης της απώλειας επισημαίνεται ότι: Το 2014 προεικάζεται συνολικό ΑΕΠ 180 – 185 δίς ευρώ. Αντιληπτό, είναι, λοιπόν, ότι η ομοβροντία του 1999 απορρόφησε – αμέσως – αξία ίση τουλάχιστον προς το 80% του σημερινού ετησίου ΑΕΠ (!!!).

Θα σκάσει, ασφαλώς, και η τώρα διαμορφούμενη φούσκα στην κτηματαγορά. Οι συνέπειες θα είναι βαριές. Οι τράπεζες θα υποστούν ζημιά διπλή. Η εξ ακινήτων περιουσία τους θα υποστεί καθίζηση. Μεγάλη καθίζηση θα υποστεί και η αξία του λαβείν τους που στηρίζεται σ’ εμπράγματες ασφάλειες επί ακινήτων. Οι αντικειμενικές διατιμήσεις θα εξαερωθούν. Κατ’ ακολουθία, πλέον και η φοροδοτική αξία των ακινήτων.

ΙΙΙ. Η Ελληνική Προεδρία μας δίνει ανάσα. Ο κ. Σαμαράς είναι ο πλέον συμπαθής στους εταίρους μας. Οι κορυφαίοι τον έχουν επισκεφθεί – μόνον αυτόν – (!!!). Πρέπει, όμως, να εμπεδωθεί ότι: η παρούσα οικονομική διάρθρωση αδυνατεί να συντηρήσει το πελατειακό μας κράτος. Η «Εστία» της 21.12. πληροφορεί για συρρίκνωση του βιομηχανικού τζίρου κατά 9,3%. Το Κράτος αυτό, εξ άλλου, (υφιστάμενο) αποκλείει αναδιάρθρωση παραγωγικών δομών. Άρα και επενδύσεις (!!!). Καλοδεχούμενοι οι Κινέζοι και οι Αζέροι. Κεντρική μας επιλογή, όμως, είναι η Ευρώπη. Εν τούτοις Ευρωπαίοι δεν έρχονται. Δεν ενσωματώνονται μαζί μας. Παραμένουμε de facto παράταιροι (έναντι τους). Ήδη ο κ. Τσίπρας πολιτευόμενος ενδοευρωπαϊκά ως ακροαριστερός, διευρύνει το χάσμα.

Η Ιρλανδία υπερέβη την κρίση. Προς ταχεία αποκατάσταση κινούνται Πορτογαλία και Κύπρος. Ακολουθούμε. Είμεθα τελευταίοι. Έχουμε, άρα, θέση επισφαλή. Τόσο περισσότερο που η ανασύνθεση της Ευρώπης σε κατηγορίες χωρών, κατά λόγο ποιότητας, είναι εγγύς. Ο Bloomberg διετύπωσε σχετικό υπαινιγμό την 20ή τρέχοντος. Απαιτείται σύνεση και ορθολογισμός. Η ανόρθωση της Ελλάδος είναι έργο των Ελλήνων. Και πάντως όχι Ευρωπαίων επενδυτών που στον ορίζοντα δεν φαίνονται.