Άρθρο του αειμνήστου Στέλιου Σταυρίδη που δημοσιεύθηκε στην Εστία στις 13 Ιουλίου 2011

Είναι πραγματικά εντυπωσιακό (και αποκαρδιωτικό) να βλέπεις πολιτικούς να ομιλούν απαξιωτικά για τους τεχνοκράτες. Σκόπιμα προβάλουν παραδείγματα αποτυχημένων κρατικών λειτουργών,  κυρίως θεωρητικών ή Πανεπιστημιακών, που ποτέ δεν έχουν ασκήσει μάνατζμεντ. Ανθρώπους που εκλήθησαν να φέρουν σε πέρας εξαιρετικά δύσκολες και απαιτητικές αποστολές, με αποτέλεσμα να τα θαλασσώσουν, διασύροντας την έννοια του τεχνοκράτη. Για το – βουτηγμένο στην τραγική αναποτελεσματικότητα – πολιτικό σύστημα, αποδεκτός είναι μόνο εκείνος που είτε δεν έχει άποψη, είτε έχει στενή τεχνοκρατική αντίληψη. Διότι μόνο έτσι επιβιώνουν οι «πολιτικάντηδες».

Φτάσαμε στο σημείο όλοι – πλην των πολιτικών – να αναγνωρίζουν ότι το πρόβλημα της χώρας είναι πρόβλημα διακυβέρνησης, και οι πολιτικοί να επιμένουν να θέλουν να δώσουν λύσεις με τις δικές τους πολύ μικρές δυνατότητες. Χωρίς, δηλαδή, την καθοριστική συμβολή ανθρώπων που γνωρίζουν τι σημαίνει διοίκηση και πως συμπεριφέρεται ένας πραγματικός ηγέτης.

Έτσι, αυτοί που οδήγησαν τη χώρα στην πνευματική, κοινωνική και οικονομική πτώχευση, απορρίπτουν κατηγορηματικά και απαξιωτικά κάθε τεχνοκράτη, ως ουρανοκατέβατο αλεξιπτωτιστή, παντελώς άχρηστο, αλλά και επικίνδυνο. Προτιμούν εκείνους που έχουν γαλουχηθεί σε κομματικούς σωλήνες και είναι πρόθυμοι  να κάνουν κάποια αποσπασματική δουλειά – «θέλημα», με περιορισμένη πρωτοβουλία, αρμοδιότητες και ευθύνη.

Μήπως, όμως, τελικά οι πολιτικοί έχουν απόλυτο δίκιο όταν ειρωνεύονται τους τεχνοκράτες; Μήπως στον δικό τους κόσμο δεν έχουν καμμία θέση οι αρχές, οι αξίες και η κουλτούρα που εκφράζουν οι μάνατζερς και οι πραγματικοί ηγέτες ;

Ας δούμε, όμως, πως λειτουργεί όποιος γνωρίζει να διοικεί. Πρώτα και πάνω απ’όλα, βάζει συγκεκριμένους και επιτεύξιμους στόχους. Στη συνέχεια, παρακολουθεί στενά τις επιδόσεις του και της ομάδας του. Σε τακτά χρονικά διαστήματα κάνει αξιολόγηση και αποφασίζει διορθωτικές ενέργειες. Τι απ’όλα αυτά έκανε η κυβέρνηση Παπανδρέου τους τελευταίους 20 μήνες ; Αοριστία στους στόχους, διγλωσσία, αποφυγή στην παρακολούθηση του «σκορ» και τελικά παντελής απουσία αξιολόγησης. Και το αποκορύφωμα : Οι αποτυχημένοι υπουργοί απλώς να αλλάζουν υπουργεία !

Ο μάνατζερ – τεχνοκράτης δεν θα ανεχόταν ποτέ π.χ. τα απίστευτα ελλείμματα και την αδιαφάνεια που διέπουν τη λειτουργία των (ασύστολα δανειζομένων) κομμάτων. Δεν θα ανεχόταν να ξεχωρίζει ανθρώπους ανάλογα με κομματικά γυαλιά και κομματικά καπέλα. Ο πραγματικός ηγέτης δεν καλλιεργεί ανισότητες και αναξιοκρατία, δεν επενδύει σε αδικίες, αλληλοκατηγορίες και υπονομεύσεις. Δεν ανέχεται την αναποτελεσματικότητα, διώχνει τους άχρηστους, δεν επιβραβεύει τους ψεύτες και τους υποτελείς.

Ο πραγματικός ηγέτης γνωρίζει να αναπτύσσει και να αξιοποιεί ταλέντα, να καλλιεργεί ομαδικό πνεύμα, να κάνει τους ανθρώπους να πιστέψουν στην προσωπική τους αξία και στο πως αυτή πολλαπλασιάζεται μέσα από την ομάδα.

Δεν αποκλείει κανέναν, αγκαλιάζει όλους, έχει ανθρώπινες ευαισθησίες, οδηγεί, καθοδηγεί, ακούει, προβληματίζεται, αλλά και μαθαίνει. Έχει συνέπεια, συνέχεια, δεν παραπλανά, δεν υπεκφεύγει, αναλαμβάνει τις ευθύνες του. Ξέρει που βρίσκεται και που θέλει να πάει. Ξέρει πως να πάει, συμβουλεύεται τους γύρω του και έχει το μυαλό του ανοιχτό για να ακούσει τις προτροπές, τις συμβουλές και την κριτική των ανθρώπων του. Έχει δυναμισμό αλλά και σεμνότητα, ξέρει πότε πρέπει να επιμένει και πότε πρέπει να ακούσει και να αλλάξει πορεία.

Σέβεται τους γύρω του και τους αντιμετωπίζει ως πολύτιμους συμμάχους και συμβούλους, με ισοτιμία, απλότητα, αμεσότητα και καμμία υπεροψία. Μιλάει πάντοτε με στοιχεία και ποτέ αόριστα και γενικά. Ξέρει να ξεχωρίζει αυτό που θα ήθελε από εκείνο που ισχύει (πραγματικότητα). Και ξέρει πως να αλλάξει τα κακώς κείμενα. Ξέρει όχι απλά να προσαρμόζεται στις ταχύτατες αλλαγές, αλλά να τις προκαλεί, για το καλό της ομάδας του, του οργανισμού του, της χώρας του.

Δημιουργεί απλές, αποτελεσματικές και λειτουργικές διαδικασίες και γνωρίζει άριστα να σχεδιάζει και να θεσπίζει πραγματικούς, αξιόπιστους, απλούς και αποτελεσματικούς μηχανισμούς ελέγχου. Ξέρει να παρακινεί, να αναγνωρίζει και να ανταμείβει. Ξέρει να βοηθά τους γύρω του να προοδεύσουν, ξέρει να δημιουργεί πολύτιμες συμμαχίες και ακόμη πιο πολύτιμες συνέργιες. Έχει όραμα και ξέρει να κάνει τους άλλους να το αγκαλιάσουν και να το πάνε παραπέρα. Είναι άλλοτε ρομαντικός και άλλοτε ρεαλιστής. Ξέρει πότε να αποφασίζει με ορθολογισμό και πότε να εκφράζει συναίσθημα.

Γνωρίζει να προβλέπει, καθοδηγεί αντί να άγεται και να φέρεται, καθορίζει αλλά και προλαμβάνει τις εξελίξεις. Θέλει αμφισβητίες που τον βοηθούν να βελτιώσει τη σκέψη του και την απόδοσή του και γνωρίζει άριστα πως να δημιουργήσει πολύτιμους πρεσβευτές των ιδεών του.

Να, λοιπόν, γιατί τελικά έχουν δίκιο οι πολιτικοί όταν απαξιώνουν τους πραγματικούς τεχνοκράτες – ηγέτες. Εκτός κι αν ως τεχνοκράτες εννοούν κάποιους εκτός τόπου και χρόνου δήθεν ανθρώπους της αγοράς, που τους χρησιμοποιούν συστηματικά και προκλητικά ως πειθήνια «όργανα», δηλαδή ως άλλοθι. Για να συνεχίζουν το δικό τους καταστροφικό έργο και την αστείρευτη πολιτικο-οικονομική κραιπάλη τους !