Γράφει ο Κώστας Στούπας

Δημοσιεύθηκε στο Capital στις 3 Φεβρουαρίου 2015

Η εβδομάδα που πέρασε ήταν η πρώτη της νέας κυβέρνησης και εξ αρχής κατέδειξε μερικές από τις προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει αυτή.

Ξεκίνησε με κατάρρευση των τραπεζικών μετοχών ο δείκτης των οποίων σε τρεις συνεδριάσεις έχασε σχεδόν το μισό της αξίας του. Η παρέμβαση του κ. Δραγασάκη στη συνέχεια και η τεχνική αντίδραση εκτόνωσε την πίεση, η οποία προέκυψε δριμύτερη μετά την απόλυση της Τρόικα από τον κ. Βαρουφάκη μπροστά στις κάμερες.

Η άποψη της στήλης εδώ και χρόνια είναι πως η ανησυχία των αγορών ξεκινά από τις μετοχές και τα ομόλογα και ακουμπά τις καταθέσεις.

Δεν ήταν η πρώτη φορά που οι αγορές αντέδρασαν κατ’ αυτόν τον τρόπο. Το περασμένο Φθινόπωρο όταν η κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου ανακοίνωσε την πρόωρη έξοδο από το μνημόνιο και την απομάκρυνση της Τρόικα οι αντιδράσεις ήταν παρόμοιες.

Τούτο δείχνει πως οι αγορές (μετοχές, ομόλογα, καταθέσεις, εργοδότες κλπ) δεν εμπιστεύονται τις ελληνικές κυβερνήσεις ασχέτως του χρώματος που φέρουν αυτές.

Η συνειδητοποίηση από πλευράς κυβέρνησης του κινδύνου με την επαναδιατύπωση πολλών θέσεων, σε συνδυασμό με τις παρεμβάσεις των ξένων ηγετών με ηχηρότερη παρέμβαση αυτής του προέδρου των ΗΠΑ την Κυριακή το βράδυ, ισοδυναμούν με την αποφυγή πρόσκρουσης κομήτη στην ελληνική οικονομία τη Δευτέρα. Οι δηλώσεις του κ. Δραγασάκη το βράδυ της Κυριακής στο MEGA ολοκλήρωσαν ομαλά τον πρώτο κύκλο της επιχειρούμενης στροφής.

Από τις εξελίξεις του τελευταίου Σαββατοκύριακου βγαίνουν κάποια πρώτα συμπεράσματα. Η κυβέρνηση (ή τουλάχιστον η μερίδα που καθορίζει τη στάση του ΣΥΡΙΖΑ) δεν έχει διπλή ατζέντα που στοχεύει στη σύγκρουση και ενδεχομένως την έξοδο από το ευρώ.

Για να προκύψουν οι παρεμβάσεις των ξένων ηγετών έχουν δοθεί οι κατάλληλες υποσχέσεις.

Η πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική δεν είναι προκάλυμμα μιας στροφής προς τη Ρωσία και απομάκρυνσης από τους Δυτικούς συμμάχους. Αμερικάνοι και Ευρωπαίοι εκλήθησαν να συνδράμουν για την εκτόνωση του άσχημου κλίματος και συνέδραμαν.

Οι οριοθετήσεις αυτών των προσανατολισμών της νέας κυβέρνησης είναι καλοδεχούμενες από μια μεγάλη πλειοψηφία της κοινωνίας όλων των πολιτικών αποχρώσεων.

Αυτές οι κινήσεις επαναπροσανατολισμού σε σχέση με την προεκλογική ρητορική θα προκαλέσουν τριβές στο εσωτερικό της κυβέρνησης και των κομμάτων που στηρίζουν την κυβέρνηση.

Αιτήματα όπως διεθνή διάσκεψη για το χρέος και «κούρεμα» ακούγονται όλο και πιο αραιά και αυτό κάνει τους Ευρωπαίους πιο συνεργάσιμους.

Κλειδί για τις επόμενες εβδομάδες είναι η παραμονή των ελληνικών τραπεζών κάτω από την εγγύηση της ΕΚΤ μέσω της ανανέωσης της δυνατότητας προσφυγής στο μηχανισμό ELA (αναπνευστήρας στην εντατική).

Φαίνεται πως η δυνατότητα προσφυγής στον ELA θα παραταθεί και πως η λήξη του μνημονίου στις 28 Φεβρουαρίου θα επιμηκυνθεί με κάποια συμφωνία – γέφυρα.

Η νέα κυβέρνηση δεν αντέχει η εποπτεία των δανειστών και εταίρων να ονομάζεται Τρόικα και η συμφωνία μνημόνιο. Κανέναν δεν νοιάζει αν η Τρόικα θα ονομάζεται Μαρίκα ή Μελπομένη. Αυτό που νοιάζει όλους (αγορές και δανειστές) είναι ο έλεγχος κι αν η κυβέρνηση εφαρμόζει τα προαπαιτούμενα.

Εδώ είναι το ένα κομβικό πρόβλημα που θα αντιμετωπίσει η κυβέρνηση τους επόμενους μήνες. Εξομαλύνοντας τη ρήξη με τους εταίρους την μεταφέρει στο εσωτερικό της.

Ήτοι, είναι απίθανο οι δανειστές εταίροι και σύμμαχοι να αποδεχτούν αναστολή των αποκρατικοποιήσεων και ένα σχέδιο βιώσιμης λύσης για το ασφαλιστικό ή τη ματαίωση της απελευθέρωσης των αγορών. Για όποιον κατανοεί στοιχειωδώς αυτά τα μέτρα αποτελούν τη βάση της δημιουργίας μιας βιώσιμης ανάπτυξης.

Μια καλή συμβιβαστική λύση θα είναι οι αποκρατικοποιήσεις να ονομαστούν ενοικιάσεις σε ιδιώτες, αλλά για τους συνδικαλιστές που λυμαίνονται αυτές τις επιχειρήσεις σε βάρος της κοινωνίας το αποτέλεσμα θα είναι το ίδιο, οπότε οι αντιδράσεις δεν θα απουσιάσουν.

Για να αντιληφθεί κάποιος την απόσταση που χωρίζει την κυβέρνηση με τους εταίρους είναι πως η κυβέρνηση δια του κ. Λαφαζάνη έχει ένα σχέδιο ανάπτυξης μέσω κάποιας παραλλαγής του οικονομικού μοντέλου της Βουλγαρίας του Ζίβκωφ και οι εταίροι κάτι που η κυβέρνηση χαρακτηρίζει ανάλγητο νεοφιλελευθερισμό και η καταπολέμησή του αποτελεί βασικό συστατικό της πολιτικής της όσμωσης.

Μέχρι να βρεθεί κοινός τόπος τους επόμενους μήνες θα υπάρξουν πολλές συγκρούσεις και της κυβέρνησης με τους ξένους και εντός της κυβέρνησης και κάθε φορά ο κίνδυνος ενός ατυχήματος που θα μπορούσε να καταλήξει σε Grexit θα αυξάνεται.

Τα αντικειμενικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας παραμένουν με βάση τις πρώτες τοποθετήσεις των νέων υπουργών. Θα επιδεινωθούν και θα δημιουργήσουν ασφυκτικό κλίμα τους επόμενους μήνες.

Προς το παρόν διάγουμε την περίοδο τα χαρακτηριστικά της οποίας θα μπορούσαν να αποτυπωθούν από το σύνθημα: «Φονιάδες των λαών Αμερικάνοι σώστε το Λαφαζάνη».

Πηγή: Capital