Γράφει η Αλεξάνδρα Στεφανοπούλου

Δημοσιεύθηκε στην Εστία στις 19 Φεβρουαρίου 2015

varoufakis6

Οι πρωτόγονοι άνθρωποι, λοιπόν, κυκλοφορούσαν γυμνοί όπως ακριβώς εξακολουθούν να κυκλοφορούν γυμνοί οι πίθηκοι. Μόλις οι άνθρωποι άρχισαν να αντιλαμβάνονται ότι δεν ήταν πίθηκοι, ντύθηκαν με προβιές ζώων. Έκτοτε, σιγά-σιγά, καθώς δημιουργείτο ο πολιτισμός των κοινωνιών, οι άνθρωποι έντυσαν την γύμνια τους. Ακόμη και σήμερα όμως, σε περιοχές του Αμαζονίου ή της Αφρικής όπου υπάρχουν φυλές χωρίς επαφή με τον πολιτισμό, οι ιθαγενείς κυκλοφορούν σχεδόν γυμνοί  –έχουμε δει σχετικά ντοκιμαντέρ από ζούγκλες.

Η εξέλιξη του πολιτισμού δημιούργησε μερικούς κανόνες συμπεριφοράς των ανθρώπων στους οποίους περιλαμβάνεται και ο τομέας της αμφιέσεως. Με το είδος των ενδυμάτων που φοράμε εκδηλώνεται ο βαθμός της οικειότητας, του σεβασμού, της εκτιμήσεως, της αδιαφορίας ή της περιφρονήσεως στις σχέσεις μας με τούς άλλους ανθρώπους, αλλά και για τούς χώρους όπου κινούμαστε. Για παράδειγμα δεν μπαίνει κανείς σε ένα χώρο λατρείας με μαγιό του μπάνιου και δεν πηγαίνει στο γραφείο του με πυτζάμες και παντούφλες. Στην δική μας εποχή έχει καθιερωθεί να φοράει πλήρες κοστούμι ένας υπουργός ή ένας βουλευτής ή οποιοσδήποτε βρίσκεται στο χώρο εργασίας του ή επισκέπτεται χώρους εργασίας άλλων ή λαμβάνει μέρος σε διασκέψεις, συμβούλια και διάφορες επίσημες εκδηλώσεις.

Αν κάποιος δεν ακολουθεί τον γενικά αποδεκτό κανόνα και εμφανίζεται με διαφορετικό τρόπο αμφιέσεως, δεν σημαίνει ότι είναι ένας απλός άνθρωπος του λαού που δεν του αρέσουν τα μεγαλεία, αλλά απλώς ότι επιδιώκει να προβάλλει την προσωπικότητά του με φτηνά μέσα με τα οποία επιζητεί συγχρόνως να μειώσει όλους τους άλλους!

Κανόνες συμπεριφοράς δεν έχουν δημιουργηθεί από τον πολιτισμό αποκλειστικά στον τομέα της αμφιέσεως. Οι πρωτόγονοι άνθρωποι έτρωγαν αρχικά ωμά τα κρέατα από τα ζώα που σκότωναν. Όταν οι άνθρωποι έμαθαν να ανάβουν φωτιά άρχισαν να ψήνουν τα κρέατα και τα ψάρια. Για πολλές χιλιάδες χρόνια οι άνθρωποι έτρωγαν με τα χέρια. Με την εξέλιξη κατασκεύασαν τα πρώτα πιάτα. Τα μαχαιροπίρουνα όμως άργησαν πολύ για να φθάσουν στο τραπέζι. Οι αρχαίοι Έλληνες και οι Ρωμαίοι είχαν πιρούνια που χρησιμοποιούσαν για να σερβίρουν το κρέας. Τα ατομικά πιρούνια χρησιμοποιήθηκαν από τον 4ο αιώνα στο Βυζάντιο, όχι βέβαια από τους κοινούς θνητούς.

Στη Δυτική Ευρώπη τα πιρούνια έφθασαν στα τέλη του 10ου αιώνα μαζί με την βυζαντινή πριγκίπισσα Θεοφανώ που παντρεύτηκε τον βασιλιά Όθωνα Β’. Στην Ιταλία τα πιρούνια διαδόθηκαν σιγά-σιγά στους πλουσίους και τους αριστοκράτες. Στη Γαλλία έγιναν γνωστά όταν η Αικατερίνη των Μεδίκων παντρεύτηκε τον βασιλιά Ερρίκο Β’ τον 16ο αιώνα! Στο τραπέζι των λαών της Δυτικής Ευρώπης ωστόσο, τα ατομικά πιρούνια έφθασαν μόνο τον 18ο αιώνα και της Αμερικής μόνο τον 19ο αιώνα! Ο πολιτισμός δημιούργησε κανόνες συμπεριφοράς για τα μαχαιροπίρουνα όπως και για την αμφίεση.

Σκέπτεται κανείς να αρχίσει να τρώει με τα χέρια για να αποδείξει ότι είναι απλός άνθρωπος του λαού που δεν του αρέσουν τα μεγαλεία;