Γράφει ο Ανδρέας Ανδριανόπουλος

Δημοσιεύθηκε στο Capital στις 27 Φεβρουαρίου 2015

Πολλά και περίεργα συμβαίνουν στις ημέρες μας με την ελληνική κοινωνία και οικονομία. Στο σοβαρό κομμάτι είναι φανερό πως η κυβέρνηση έχει συμβιβασθεί με τον ρεαλισμό και την πραγματικότητα. Οι ερασιτεχνικές ή παλαιο-αριστερές φαντασιώσεις δείχνουν να εγκαταλείφθηκαν και περισσότερο προσγειωμένες απόψεις έρχονται στο πολιτικό προσκήνιο. Η σημερινή κυβέρνηση έχει ένα σημαντικό συγκριτικό πλεονέκτημα. Με αριστερές ρίζες και απαλλαγμένη από την οποιαδήποτε καχυποψία περί καπιταλιστικών ή άλλων νεοφιλελεύθερων (!) διασυνδέσεων έχει το πλεονέκτημα να ομιλεί σε αυτιά ανοιχτά και καλοπροαίρετα. Οφείλει όμως να κινηθεί γρήγορα. Το παράθυρο αξιοπιστίας κάθε καινούργιας κυβέρνησης, σύμφωνα και με τον Friedrich Hayek,  δεν διαρκεί παραπάνω από ένα περίπου εξάμηνο. Μέσα σε αυτό το διάστημα έχει την ευκαιρία να προωθήσει μεταρρυθμίσεις και να αντιταχθεί σε συνήθειες και καθιερωμένες αντιλήψεις. Μετά επέρχεται ο κορεσμός, η αυξημένη επικοινωνιακή κόπωση και η όποια φυσιολογική αδράνεια (inertia, όπως την αποκαλούν οι κοινωνιολόγοι).

Οι αναγκαίες επεμβάσεις στις αγκυλώσεις του ελληνικού πολιτικού και οικονομικού συστήματος θα πρέπει λοιπόν να πραγματοποιηθούν μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα. Η εξυγίανση του φορολογικού συστήματος, με την κατάργηση των λογής εξαιρέσεων και το κλείσιμο των «παραθύρων» από τα οποία ξέφευγαν ειδικά συμφέροντα και ομάδες βολεμένων, το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων που οι προηγούμενες κυβερνήσεις δεν ακουμπούσαν λόγω φόβου πολιτικού κόστους,  η τακτοποίηση επιτέλους των συχνοτήτων των τηλεοράσεων που αποτελούν δημόσια περιουσία, το λαθρεμπόριο καυσίμων και τσιγάρων θα είναι μερικά από αυτά. Η κυβέρνηση θα πρέπει να αποβάλει το άγχος της μεροληψίας υπέρ των οποιωνδήποτε κάποιων και να αφήσει τους νόμους να λειτουργήσουν δίχως να βλέπουν ευνοούμενους και διωκόμενους. Το ασφαλιστικό σύστημα να γίνει αντικειμενικό και ακριβοδίκαιο. Ολοι να απολαμβάνουν αυτά για τα οποία συνεισέφεραν και όχι εκείνα τα οποία πλήρωσαν κάποιοι άλλοι. Κατάργηση -πραγματική- των όποιων επιβαρύνσεων τρίτων για χάρη βολεμένων συντεχνιών και επαγγελμάτων ευνοημένων από το σύστημα ή τοποθετημένων κοντά στις πηγές της πολιτικής εξουσίας.

Υπάρχει απέραντος χώρος για πρωτοβουλίες εξυγιαντικές της νέας κυβέρνησης. Φτάνει να είναι αποφασισμένη και να κινηθεί γρήγορα. Με λογική και δικαιοσύνη. Δεν είναι δίκαιο λχ να κόπτονται όλοι για όσους απολύονται από τον δημόσιο τομέα (λ.χ καθαρίστριες και σχολικοί φύλακες, δίχως ουδείς να αναρωτιέται αν ακούσθηκε πουθενά αλλού στον κόσμο καθαρίστριες – υπάλληλοι του δημοσίου και φυλαγμένους χώρους που όμως σχεδόν καθημερινά αυθαίρετα καταλαμβάνονται και βανδαλίζονται) και κανείς να μην νοιάζεται για τους πάνω από ένα εκατομμύριο άνεργους του ιδιωτικού τομέα της οικονομίας. Πολύ σύντομα θα αρχίσουν να ακούγονται φωνές για ξεπούλημα του δημοσίου, για έλλειψη κοινωνικής ευαισθησίας και κατάρρευση των υπηρεσιών του δημοσίου. Οι περισσότερες θα κρύβουν ειδικά επιχειρηματικά συμφέρονται που τρέφονται από τις προμήθειες του δημοσίου, που ακμάζουν στις παρυφές της κρατικής επιχειρηματικότητας και που επιμένουν στο φαύλο καθεστώς της επιχειρηματικής λαθροθηρείας, της ρεμούλας και των σκοτεινών συναλλαγών με το κράτος. Τα χρήματα όμως είναι πολλά και ο επικοινωνιακός πόλεμος σχετικά φτηνός για να κηρυχθεί. Αν οι κινήσεις εξυγίανσης δεν γίνουν γρήγορα, τα θετικά αποτελέσματα θα είναι πενιχρά…

Υπάρχει όμως και το κομμάτι της έλλειψης σοβαρότητας. Οι πολλές δηλώσεις, οι αψυχολόγητες επιθετικές κινήσεις κατά των δανειστών και οι πομφόλυγες διακηρύξεις για λύσεις που προκαλούν χαμόγελα σε όσους γνωρίζουν έστω και στοιχειωδώς την λειτουργία της διεθνούς οικονομίας διακινδυνεύουν την πορεία της χώρας και το ενδεχόμενο ενός απροσδόκητου εθνικού ναυαγίου. Οταν Υπουργοί σε ρυθμούς χαλαρότητας και δηλώσεων ρουτίνας επιμένουν για το ενδεχόμενο αδυναμίας πληρωμής διεθνών υποχρεώσεων προκαλούν το ενδεχόμενο κήρυξης «πιστωτικού γεγονότος»  -χονδρικά δηλ. καθεστώτος διεθνούς πτώχευσης. Για όνομα του Θεού (ή του Μάρξ, για τους αμφισβητίες!!) πως παραμένουν στη θέση τους τέτοιοι ερασιτέχνες;

Το ίδιο ισχύει όταν επαναφέρουμε με δηλώσεις ζητήματα που έχουν, υποτίθεται, κλείσει. Όπως η διαγραφή ή επαναδιαπραγμάτευση του χρέους. Εχουμε κάνει μια συμφωνία ή όχι; Εχουν και οι άλλες χώρες κοινή γνώμη και σατυρικά ΜΜΕ. Να μην το ξεχνάμε. Οπως κάποια βρετανική τηλεοπτική εκπομπή σχολίασε αρνητικά την ντίσκο ενδυματολογική επιλογή του έλληνα Υπ. Οικονομικών: «Οταν πηγαίνεις στους δανειστές φοράς τα ρούχα της οικονομίας που θέλεις να γίνεις, όχι αυτά εκείνης που έχες!!»   Είναι επίσης δυνατόν να ετοιμάζεσαι και πάλι να ζητήσεις χρήματα για να μην καταρρεύσεις, και να αποκαλείς τους επίδοξους δανειστές σου ναζί, βασανιστές της CIA και εκμεταλλευτές – τοκογλύφους; Κι ότι βέβαια πως κάνεις ελιγμούς, ουσιαστικά για να τους ξεγελάσεις…

Όσο για τις οικονομικές θεωρίες που διακινούνται από πολλούς κυβερνητικούς ή σαν δορυφόρους γύρω – γύρω περιφερόμενους εγκεφάλους, μόνο για χαμόγελα έχουν αξία. Όπως είπαν πολλοί υπουργοί οικονομικών του Eurogoup: «ακούσαμε δωρεάν διαλέξεις, που είχαν αξία ακριβώς επειδή ήσαν τζάμπα». Όλα αυτά αποτελούν προκλήσεις, προερχόμενες από επικίνδυνους άσχετους. Καλύτερη πολιτική θα ήταν η σιωπή…

Ευκαιρία για ανάκαμψη και επιτυχία, επιμένω πως υπάρχει. Δεν έχουν όμως εκλείψει και οι σημαντικοί  κίνδυνοι. Τουλάχιστον γλυτώσαμε από τις ανοησίες περί «αντιλαϊκού νεοφιλελευθερισμού».  Τώρα μάλιστα που την κυβερνητική πολιτική στηρίζει και ο… Μίκης Θεοδωράκης.

Πηγή: Capital