Κύριο άρθρο εφημερίδας Εστία στις 7 Ιουλίου 2015

«Life’s Like That…» Khaleej Times

Γιά νά μήν πᾶνε χαμένες οἱ θυσίες πέντε ἐτῶν

Ἐδῶ καί πέντε χρόνια, ἐπιχειρήθηκε στήν Ἑλλάδα ἕνα πείραμα. Στίς ἀρχές τοῦ 2010, ἐξ ἀφορμῆς τῆς δημοσιονομικῆς ἐκτροπῆς τοῦ 2009, ἡ χώρα βρέθηκε σέ ἀδυναμία ἀναχρηματοδοτήσεως τοῦ χρέους της, μέ τά ἐπιτόκια δανεισμοῦ νά ἔχουν ἐκτιναχθεῖ στά ὕψη. Πρό τοῦ φάσματος τῆς πτωχεύσεως, ὁ τότε Πρωθυπουργός προσέφυγε γιά βοήθεια, ἀρχικῶς στήν Εὐρωπαϊκή Ἕνωση καί τελικῶς καί στό Διεθνές Νομισματικό Ταμεῖο.

Ἀμφιλεγόμενο «πείραμα»

Ἡ προσφυγή ἑνός κράτους-μέλους τῆς Εὐρωζώνης στό Διεθνές Νομισματικό Ταμεῖο ἦταν κατ’ ἀρχήν ἀπευκταία, ἀφοῦ ἡ συνταγή ἐξυγιάνσεως πού αὐτό ἀκολουθεῖ, βασίζεται σέ ὑποτίμηση τοῦ ἐθνικοῦ νομίσματος, ἡ ὁποία ἐδῶ δέν ἦταν ἐφικτή. Ὅμως ὁ τότε Πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου χρησιμοποίησε τήν προσφυγή στό ΔΝΤ ὡς ἀπειλή πρός τούς Εὐρωπαίους, προκειμένου νά βοηθήσουν ἐκεῖνοι τήν Ἑλλάδα. Σημειωτέον ὅτι τότε δεν ὑπῆρχε ἀκόμη ὁ Εὐρωπαϊκός Μηχανισμός Στηρίξεως (ESM). Τελικῶς ἔπεσε ὁ ἴδιος ὁ Γ. Παπανδρέου στήν παγίδα, ἀφοῦ ἡ Γερμανίδα Καγκελλάριος οὐσιαστικῶς τον ὑπεχρέωσε νά προσφύγει στό ΔΝΤ, μέ τό σκεπτικό ὅτι ἐκεῖνο διέθετε πολύ καλύτερο μηχανισμό παρακολουθήσεως τοῦ προγράμματος, ἀπό ὅ,τι οἱ ὑπηρεσίες τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἑνώσεως καί τῆς Εὐρωζώνης.

Ἔτσι ἄρχισε τό πείραμα. Τό ὁποῖο συνίστατο στην ἐξυγίανση τοῦ ἑλληνικοῦ δημοσίου καί τήν σταθεροποίηση τῆς ἑλληνικῆς οἰκονομίας, διά τῆς «ἐσωτερικῆς» ὑποτιμήσεως. Δηλαδή νά ὑποτιμηθοῦν οἱ ἐσωτερικές ἀξίες (π.χ. ἀκίνητα), οἱ μισθοί καί τό ἐπίπεδο τιμῶν, ὥστε ἡ οἰκονομία νά καταστεῖ πάλι ἀνταγωνιστική, χωρίς νομισματική ὑποτίμηση, ἀφοῦ αὐτή δέν μποροῦσε νά γίνει ἐνόσω συμμετεῖχε ἡ Ἑλλάς στό κοινό νόμισμα. Τό πείραμα μέχρις ἑνός σημείου πέτυχε. Οἱ ἐσωτερικές ἀξίες μειώθηκαν (σέ κάποιες περιπτώσεις ραγδαῖα), οἱ μισθοί ἐπίσης, οἱ δέ τιμές ἄρχισαν καί αὐτές μέ κάποια καθυστέρηση νά πέφτουν. Ὅμως οἱ μεταρρυθμίσεις δέν ἦταν βαθιές καί δέν ἄγγιξαν ὅσο θά ἔπρεπε τόν δημόσιο τομέα, πού ἦταν ἡ γενεσιουργός αἰτία τοῦ κακοῦ. Ἀντί τοῦ δραστικοῦ περιορισμοῦ τοῦ δημοσίου, ἡ ἐξυγίανσις ἐπιχειρήθηκε περισσότερο διά τῆς αὐξήσεως τῶν φόρων, οἱ ὁποῖοι ἔπληξαν τόν ἰδιωτικό τομέα τῆς οἰκονομίας και τόν ὁδήγησαν σέ τεράστια ὕφεση.

Ἀνεξαρτήτως τοῦ λάθους στό μεῖγμα τῆς οἰκονομικῆς πολιτικῆς, σημασία ἔχει πώς ὁ ἑλληνικός λαός ἔφθασε στά ὅριά του. Γι’ αὐτό εὐθύνονται ὅλες οἱ ἑλληνικές κυβερνήσεις τῆς τελευταίας πενταετίας, οἱ ὁποῖες οὐδέποτε τόν ἐνημέρωσαν σωστά γιά τό τί ἐπιδιώκεται καί βεβαίως διότι οἱ ἴδιες δέν εἶχαν τήν βούληση νά ἐφαρμόσουν τήν ἐνδεδειγμένη πολιτική, λόγω τοῦ πολιτικοῦ κόστους πού αὐτή συνεπήγετο. Ἔτσι, μέσα στήν πενταετία αὐτή, ἡ κρίσις «ἔφαγε» τρεῖς Κυβερνήσεις (Παπανδρέου, Παπαδήμου, Σαμαρᾶ) καί ἑπτά ὑπουργούς Οἰκονομικῶν (βλέπε καί παραπλεύρως ἄρθρο). Σημασία ἔχει ὅτι τόσο οἱ πολίτες, ὅσο καί τό πολιτικό σύστημα πού τους ἐκπροσωπεῖ, ἀρνήθηκαν τήν ὁλοκλήρωση τοῦ προγράμματος ἐξυγιάνσεως πού ἐπιχειρήθηκε μέ τήν μέθοδο τῆς ἐσωτερικῆς ὑποτιμήσεως. Καί τό πιστοποίησαν μέ το βροντερό «Ὄχι» στό προχθεσινό δημοψήφισμα.

Ἡ πολυπόθητη συμφωνία

Τό τί μέλλει γενέσθαι τώρα, εἶναι ἄγνωστο. Ὅπως ἔχει κατ’ ἐπανάληψιν ἐπισημάνει ἡ «Ἑστία», οἱ κίνδυνοι εἶναι τεράστιοι. Ἄν τά πράγματα γυρίσουν πίσω, οἱ θυσίες τις ὁποῖες ὑπέστησαν οἱ Ἕλληνες πολίτες τά τελευταῖα πέντε χρόνια θά πᾶνε χαμένες. Οὕτως ἤ ἄλλως, ἡ ζημιά πού ὑπέστη ἡ ἑλληνική οἰκονομία, τόσο κατά τό πεντάμηνο τῆς ἀβεβαιότητος μετά τίς ἐκλογές τῆς 25ης Ἰανουαρίου, ὅσο καί κατά τό τελευταῖο δεκαήμερο μετά τήν ἀναγγελία τοῦ δημοψηφίσματος καί τοῦ κλεισίματος τῶν τραπεζῶν, εἶναι ἀνυπολόγιστη. Καί ἄν αὐτή συνεχισθεῖ, θά καταστεῖ ἀνεπανόρθωτη. Ὅμως ἡ λύσις ἀπό τό ἀδιέξοδο ἐξαρτᾶται ἀπό δύο παράγοντες. Ἀφ’ ἑνός ἀπό τήν ἑλληνική Κυβέρνηση καί τήν δυνατότητα ἑλιγμῶν πού μπορεῖ νά ἔχει μετά τό προχθεσινό δημοψήφισμα καί ἀφ’ ἑτέρου ἀπό τους Εὐρωπαίους ἑταίρους καί δή τήν Γερμανία, πού παίζει κυρίαρχο ρόλο στήν Εὐρωπαϊκή Ἕνωση.

Τό χθεσινό Συμβούλιο τῶν Πολιτικῶν Ἀρχηγῶν ὑπό τόν Πρόεδρο τῆς Δημοκρατίας, ἀσφαλῶς ἦταν θετικό ὡς πρός τήν διατήρηση τῆς ἐθνικῆς ἑνότητος. Ἀλλά δέν μπορεῖ ἀπό μόνο του νά δώσει τήν λύση. Ἁπλῶς ἐνισχύει τήν θέση τῆς Κυβερνήσεως, ἡ ὁποία, μετά τήν ὑπογραφή ἑνός κοινοῦ ἀνακοινωθέντος γιά τούς στόχους τῆς διαπραγματεύσεως μέ τούς Εὐρωπαίους, διαθέτει πλέον τήν ὑποστήριξη τοῦ συνόλου σχεδόν τοῦ ἑλληνικοῦ λαοῦ στήν προσπάθεια αὐτή. Ἀλλά αὐτό δέν φθάνει. Θά πρέπει νά ἐπιδείξουν ρεαλισμό ὅλες οἱ πλευρές. Τόσο ἡ Ἀθήνα, ὅσο καί οἱ Βρυξέλλες καί τό Βερολίνο. Μόνον ἔτσι θά μπορέσει νά ἐπιτευχθεῖ ἡ πολυπόθητη συμφωνία, ὥστε νά ἀποτραποῦν τά χειρότερα πού ὅλοι ἀπευχόμεθα.