Γράφει ο Γεώργιος Στεφανάκης
Δημοσιεύθηκε στην Εστία στις 5 Φεβρουαρίου 2014
Ι. Είναι μύθος πως απαιτείται σύμπραξη 180 βουλευτών προς ανάδειξη προέδρου δημοκρατίας. Σήμερα και αυτή η εκλογή αποφασίζεται εγκύρως με την συνήθη απαρτία των μελών της βουλής. Και, πάντως, η εκλογή είναι έγκυρη (πραγματοποιούμενη) δια πλειοψηφίας 151 βουλευτών επί 300 (!!!).
ΙΙ. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, μετά το δυσμενές για την ΕΡΕ αποτέλεσμα των εκλογών της 3.11.63, εγκαταστάθηκε στο Παρίσι. Εκείθεν επέστρεψε ως παράκλητος τα ξημερώματα της 24.7.74.
Κατά την (εκεί) περισυλλογή του, επηρεασμένος, προφανώς, και από το φαινόμενο De Gaule, κατέληξε σε σύστημα οργάνωσης της χώρας Προεδρικό. Δηλαδή, με πρωθυπουργό υποκείμενο στην εξουσία του προέδρου της δημοκρατίας.
Τέτοιο σχέδιο συντάγματος κατετέθη από τον Κωνσταντίνο Στεφανάκη προς την Ε΄ Αναθεωρητική των Ελλήνων Βουλή, την 7.1.75. Αυτό ουσιαστικά (το σχέδιο) εγκρίθηκε από την συντριπτική πλειοψηφία των 220 (επί 300) μελών της εθνικής αντιπροσωπείας. Εκεί, στο άρθρ. 41 § 1, παρείχετο στον πρόεδρο της δημοκρατίας φοβερή εξουσία (και) διάλυσης ακόμη της βουλής. Αυτό, βέβαια, εναντίον του αρχηγού της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας, εάν ο πρόεδρος (της δημοκρατίας) διαπίστωνε δυσαρμονία μεταξύ της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας (που είχε αναδείξει τον πρωθυπουργό) και λαϊκού αισθήματος. Είχαμε λοιπόν, τότε, πρόεδρο δημοκρατίας υπέρ-πρωθυπουργό. Και ήταν επόμενο ο παντοκράτωρ ν΄αναδεικνύεται (στο αξίωμά του) υπό την ευρεία υποστήριξη των 180, τουλάχιστον, βουλευτών, επί 300.
ΙΙΙ. Την 5.5.1980 ο Κων. Καραμανλής ανήλθε στην Προεδρία της Δημοκρατίας. Την 21.10.1981 ανέλαβε καθήκοντα πρωθυπουργού ο Ανδρ. Παπανδρέου. Η “συγκατοίκηση” υπήρξε ομαλή μέχρι την 9 Μαρτίου 1985.
Ληγούσης της προεδρικής θητείας, επήλθε συνεννόηση μεταξύ Α. Παπανδρέου και Καραμανλή. Περιεχόμενο ήταν η υπερψήφιση (από τον Α. Παπανδρέου) και δεύτερης, τότε, θητείας.
Εν τούτοις, αιφνιδιαστικά, ο Α. Παπανδρέου (κατά την ρηθείσα 9.3.85) πρότεινε ως υποψήφιο τον κ. Χρ. Σαρτζετάκη. Ο Καραμανλής αντέδρασε. Γνωστοποίησε δημοσία επί λέξει ότι …«… οι (πολιτικοί) αρχηγοί (…) προεξέρχοντος του αρχηγού του ΠΑΣΟΚ δήλωσαν ότι προτίθενται να υποστηρίξουν την επανεκλογήν μου …»…
IV. Η βιαία αντίδραση Καραμανλή (βιαιότατη στο κείμενο του “Αρχείου” του – τομ. 12ος σελ. 461) υπήρξε έκτοτε γνωστή στους πολιτικούς κύκλους. Ο Α. Παπανδρέου, βαρύτατα εκτεθειμένος, έσπευσε ν΄αναζητήσει θεσμικό πρόσχημα, συγκαλυπτικό της παρασπονδίας. Έτσι, ανέκυψε η επίπλαστη ανάγκη αναθεώρησης του Συντάγματος. Επρόκειτο για εφεύρημα. Επί δεκαετία (!!!) ουδέποτε το ΠΑΣΟΚ είχε διατυπώσει πρόταση αναθεώρησης. Μάλιστα, κατά μαρτυρία Καραμανλή: “Αρχείο ο.π.π.” – ο Α. Παπανδρέου, σε πρόσφατη, τότε, συνέντευξή του στα “Νέα”, απέκλειε συνταγματική αναθεώρηση (!!!).
Όμως, η (πολιτική) ανάγκη δικαιολογίας ήταν επιτακτική. Και “πιασιάρικο” θέμα ήταν εξουθένωση των εξουσιών Καραμανλή. Αντίστοιχη, άλλωστε, θα ήταν η ισχυροποίηση της θέσης του Α. Παπανδρέου, ήδη πρωθυπουργού. Το σύστημα, λοιπόν, μετουσιώθηκε σε αμιγώς πρωθυπουργοκεντρικό. Ο πρόεδρος υποβαθμίσθηκε σε τελετουργικό στοιχείο του πολιτεύματος.
V. Κάθε νόμος (και ο καταστατικός) ισχύει μέχρις ότου επόμενος κανών δικαίου τον καταργήσει, ρητώς ή σιωπηρώς. Το δίκαιον, εξ άλλου, ερμηνεύεται αντικειμενικά. Αυτό ώστε (διαχρονικά) να παρέχει εύλογες αποκρίσεις στα ερωτήματα της ζωής.
VI. Είναι αυτονόητο ότι η αναδιάρθρωση του πολιτεύματος, από προεδρικό σε πρωθυπουργικό, κατάργησε, ασφαλώς, την πρόβλεψη για εκλογή προέδρου με εντυπωσιακή πλειοψηφία. Είναι αδιανόητο ο πανίσχυρος πρωθυπουργός, που κυριαρχεί του κράτους, να στηρίζει την εξουσία του (το πολύ) σε 151 μέλη της βουλής, αναλόγως προς την, εκεί, απαρτία. Αντίθετα, όμως, ο στερημένος οιασδήποτε εξουσίας πρόεδρος, να χρειάζεται εντυπωσιακή πλειοψηφία 180 βουλευτών ώστε ν΄ασκήσει τα – καθαρώς – εθιμοτυπικά καθήκοντά του (!!!).
VII. Αναμφισβητήτως, 151 βουλευτές επί 300 εκλέγουν Πρόεδρο Δημοκρατίας, κατά το Σύνταγμά μας.
Πηγή: Γεώργιος Στεφανάκης
Άρθρο 32, Παράγραφοι 3 & 4 του Συντάγματος:
3 Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκλέγεται εκείνος που συγκέντρωσε την πλειοψηφία των δυο τρίτων του συνολικού αριθμού των βουλευτών. Αν δεν συγκεντρωθεί η πλειοψηφία αυτή, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται ύστερα από πέντε ημέρες. Αν δεν επιτευχθεί ούτε στη δεύτερη ψηφοφορία η οριζόμενη πλειοψηφία, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται ακόμη μία φορά ύστερα από πέντε ημέρες, οπότε εκλέγεται Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκείνος που συγκέντρωσε την πλειοψηφία των τριών πέμπτων του όλου αριθμού των βουλευτών.
4 Αν δεν επιτευχθεί ούτε και στην τρίτη ψηφοφορία η αυξημένη αυτή πλειοψηφία, η Βουλή διαλύεται μέσα σε δέκα ημέρες από την ψηφοφορία, και προκηρύσσεται εκλογή για ανάδειξη νέας Βουλής. Η Βουλή που αναδεικνύεται από τις νέες εκλογές, αμέσως μόλις συγκροτηθεί σε σώμα, εκλέγει με ονομαστική ψηφοφορία Πρόεδρο της Δημοκρατίας με την πλειοψηφία των τριών πέμπτων του όλου αριθμού των βουλευτών. Αν δεν επιτευχθεί η πλειοψηφία αυτή, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται μέσα σε πέντε ημέρες και εκλέγεται Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκείνος που συγκέντρωσε την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών. Αν δεν επιτευχθεί ούτε αυτή η πλειοψηφία, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται ακόμη μία φορά, ύστερα από πέντε ημέρες, μεταξύ των δύο προσώπων που πλειοψήφησαν και θεωρείται ότι έχει εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκείνος που συγκέντρωσε τη σχετική πλειοψηφία.
Σε απλά Ελληνικά έχουμε:
2 ψηφοφορίες με στόχο τους 200 βουλευτές-ψήφους
1 ψηφοφορία με στόχο τους 180 βουλευτές-ψήφους
Διάλυση της βουλής και Εθνικές Εκλογές
1 ψηφοφορία με στόχο τους 180 βουλευτές-ψήφους
1 ψηφοφορία με στόχο τους 151 βουλευτές-ψήφους