Γράφει ο Αθανάσιος Χ. Παπανδρόπουλος

Δημοσιεύθηκε στην Εστία στις 24 Φεβρουαρίου 2015

Είναι εντυπωσιακός ο αριθμός των αναγνωστών που, μέσω του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου κυρίως, ζητούν να πληροφορηθούν με ποιόν τρόπο η Ελλάδα μπορεί να εξέλθει από την ευρωζώνη και τι θα συμβεί στην περίπτωση αυτή.

Πριν απαντήσουμε στα σχετικά ερωτήματα, θα πρέπει ευθύς εξ αρχής να επισημάνουμε ότι, από της προκηρύξεως των εκλογών και μετά, η ελληνική οικονομία, που είχε αρχίσει να βρίσκεται σε φάση ισορροπίας, σήμερα έχει υποστεί ανήκεστον βλάβη. Κατά συνέπεια, ίσως η έξοδος της από την ευρωζώνη να αποτελεί και την ορθότερη λύση.

Εξάλλου, αυτό απεφάσισε στις 25 Ιανουαρίου 2015 ο ελληνικός λαός. Όσοι ψήφισαν επέλεξαν σε ποσοστό 60% αντιμνημονιακές παρατάξεις, άρα πρόκριναν την έξοδο από την ευρωζώνη. Θα πρέπει να γνωρίζει ο «πάνσοφος» λαός ότι τα «μνημόνια» υπεγράφησαν για να παραμείνουμε στην ζώνη του ευρώ. Από την στιγμή που απορρίπτονται, όμως, η όποια παραμονή μας στην οικονομική και νομισματική ένωση (ΟΝΕ) είναι παράλογη. Διότι είναι παράλογο οι Ευρωπαίοι φορολογούμενοι να πληρώνουν για έναν λαό που τα ελλείμματα της παραγωγής και της οικονομίας του θέλει να τα καλύπτει εσαεί με δανεικά.

Αν, τώρα, η νέα κυβέρνηση μετονομάζει τα πρώην μνημόνια «γέφυρα» και σε τέσσερεις μήνες θα επαναδιαπραγματευθεί, είναι μία άλλη μεγάλη ιστορία. Μία ιστορία που δεν έχει ακόμη τελειώσει και άρα όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοικτά. Ωστόσο, ας περιμένουμε έως το τέλος του προσεχούς τετραμήνου – όπου, κατά την γνώμη μας, θα τεθεί εκ νέου το θέμα του Grexit.

Από την άποψη αυτή, έτσι, ένα πρώτο ερώτημα είναι αυτό της φιλικής ή μη εξόδου από την ευρωζώνη. Στην δεύτερη περίπτωση, η καταβύθιση της χώρας θα είναι άμεση και δραματική και σίγουρα δεν θα μπορούν να την σώσουν κάποιοι Αμερικανοί νομπελίστες. Αν όμως υπάρξει συμπεφωνημένη έξοδος από την ευρωζώνη, όπως για παράδειγμα προτείνει ο πρώην Γάλλος Πρόεδρος κ. Valéry Giscard d’Estaing, τότε θα έχουμε τις ακόλουθες εξελίξεις:

• Θα υπάρξει αμέσως έντονη αναταραχή στις αγορές, με απώλεια καταθέσεων από τις τράπεζες – οι οποίες έχουν ήδη απολέσει 20 δισεκατομμύρια ευρώ. Θα υπάρξει έτσι έλεγχος κεφαλαίων και οι τράπεζες για ένα διάστημα θα παραμείνουν κλειστές.

• Πολύ σοβαρά προβλήματα θα υπάρξουν με το τύπωμα νέου εθνικού νομίσματος, με τις σχετικές διαδικασίες να απαιτούν πάνω από έξι μήνες. Στο μεταξύ, τα ευρώ θα χρησιμοποιούνται για μικρής εκτάσεως αγορές και παραμένει ερωτηματικό τι θα συμβεί με τις πιστωτικές κάρτες. Οι περιορισμοί αυτοί θα οδηγήσουν στο ναδίρ τις εξαγωγές και θα παρατηρηθούν μαζικές ακυρώσεις τουριστικών αφίξεων λόγω νομισματικής αβεβαιότητος. Την ίδια στιγμή, η μαύρη αγορά θα οργιάζει και το Δημόσιο θα βρίσκεται με άδεια ταμεία.

• Έτσι, στην κατά 65% κρατική οικονομία μας, η κρίση ρευστότητος θα είναι ισοπεδωτική και όχι λίγα ακίνητα θα πωλούνται έναντι πινακίου φακής.

• Όταν τελικώς το νέο νόμισμα κυκλοφορήσει, διεθνείς οίκοι υπολογίζουν ότι η υποτίμησή του έναντι του ευρώ θα ξεπεράσει το 40% και, μέχρι να βρεθεί το σημείο ισορροπίας, οι τιμές θα έχουν εκτιναχθεί σε δυσθεώρητα ύψη. Ένας καφές, για παράδειγμα, θα πωλείται κάπου 1.600 δραχμές, ενώ κάποια ζωτικά εισαγόμενα προϊόντα θα είναι δύσκολο να βρεθούν ακόμα και στην μαύρη αγορά. Στα ύψη, επίσης, θα εκτιναχθεί και το μεταφορικό κόστος, με την τιμή ενός μέσου αυτοκινήτου να αντιπροσωπεύει αυτήν ενός διαμερίσματος.

• Με την οικονομία και την παραγωγή της υπό κατάρρευση, η ανεργία θα ξεπεράσει τα 2 εκατομμύρια ψυχές, με αυτήν των νέων να οδεύει προς το 90%.

• Περίπου δέκα ημέρες μετά την έξοδο από την ευρωζώνη, θα επιχειρηθεί η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και των μεγάλων επιχειρήσεων – πιθανότατα με την έκδοση πληθωριστικού χρήματος. Για τους ανθρώπους της διαπλοκής και τους «νονούς» του Δημοσίου, που έχουν υπεράφθονο ρευστό στο εξωτερικό σε ευρώ και δολάρια, οι ευκαιρίες να θησαυρίσουν στην χρεωκοπημένη Ελλάδα θα είναι τεράστιες και κάποιοι από αυτούς – τους πραγματικούς τοκογλύφους – θα εμφανισθούν και ως εθνικοί ευεργέτες.

Οι παραπάνω εξελίξεις θα έχουν εξάμηνη και πλέον διάρκεια και θα οδηγήσουν το ΑΕΠ της χώρας στα επίπεδα του 1965. Δηλαδή, με την έξοδο από την ευρωζώνη η Ελλάδα θα έχει χάσει από το 2010 και μετά το 80% του Ακαθαρίστου Εγχωρίου Προϊόντος της. Άρα, για να επανέλθει στα επίπεδα του 2009, υπό τις σημερινές συνθήκες της παγκόσμιας οικονομίας και με δεδομένη μία κυβέρνηση «προοδευτικής» κοπής, θα απαιτηθούν περί τα 20 και πλέον έτη.

Συνεπώς, κάπου προς το 2040 θα κλείσει και ο κύκλος της μεταπολιτεύσεως, με την Ελλάδα ενδεχομένως να επαναδιαπραγματεύεται την είσοδο της στην …ευρωζώνη.

Ερώτημα: μπορούν να αποφευχθούν όλα τα παραπάνω; Εκτίμηση μας: πολύ δύσκολα… Και αυτό, παρά τα χρέη του Target-2 που οφείλει η Τράπεζα της Ελλάδος στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, τα οποία φθάνουν τα 50 δισεκατομμύρια ευρώ. Πάνω στο θέμα αυτό, όμως, θα επανέλθουμε. Διότι, στην ελληνική περίπτωση, είναι ένα από τα πλέον σοβαρά μη ορατά προβλήματα της χώρας, το οποίο για λόγους σκοπιμότητος συσκοτίζεται ή διαστρεβλώνεται.

apapandropoulos@hotmail.com